We vervolgen onze reis verder door Iran en zijn nu ongeveer halverwege het land aangekomen. Isfahan is een oase in de woestijn en met 1,8 miljoen inwoners de op twee na grootste stad van Iran. De stad ligt aan de oude Zijderoute en werd vroeger ‘de halve wereld‘ genoemd. Als je Isfahan had gezien, dan had je de halve wereld gezien door de komst van de vele volkeren, waaronder Joden, Armeniërs en Perzen.

We fietsen door de stad, die iets minder druk en chaotisch is dan Teheran, maar het is nog steeds een uitdaging. We verblijven bij Reza en zijn ouders. Via Warmshowers zijn we bij hen terecht gekomen en de moeder verwelkomt ons met een kop thee. Als we later richting het centrum lopen begroeten mensen ons voortdurend met ‘Welcome in Isfahan‘ en Audrey wordt voortdurend door andere vrouwen, zonder gêne en van top tot teen, aangestaard. Een beetje ongemakkelijk is dat wel.

In de bazaar probeert de ene na de ander verkoper ons een Perzisch tapijt te verkopen en ons naar binnen te lokken. Als we vertellen dat we met de fiets reizen, snappen ze enigszins dat een tapijt niet praktisch is. Maar opsturen kan altijd, wordt in een laatste poging geopperd. Wanneer we voet zetten op het Nasqsh-e Jahan plein, snappen we dat het op de UNESCO Werelderfgoedlijst staat. Het is het 6e grootste plein ter wereld en het is gewoon gigantisch! Aan het plein bezoeken we ook de Masjed-e Jāmé, oftewel Vrijdagmoskee. Het is een bijzonder groot gebouw met prachtig gekleurde tegeltjes.

Het is zo heet dat we besluiten de stad te doorkruisen via de overdekte bazaar, die zo maar eventjes kilometerslang is. Wanneer de zon onder gaat en de temperatuur aangenamer wordt, lopen we opeens in de ‘stofzuigerstraat’. Een straat waar opnieuw kilometers lang, winkel na winkel, oude stofzuigers staan uitgestald. Sommige zijn gewikkeld in plasticfolie om ze nog enigszins nieuw te laten uitzien. Van stofzuigers loopt het over naar autoradio’s, ventilators, staafmixers en opnieuw honderden stofzuigers. We stellen onszelf voortdurend de vraag hoe mensen hiervan kunnen rondkomen. En wie koopt hier iets? Immers zien we mensen enkel zelfgemaakte bezems gebruiken. Zoveel vragen die rijzen bij het zien van stofzuigers…

Wanneer we terug bij Reza zijn, nodigt hij ons uit om ‘s avonds te gaan hiken bij de Soffeh berg. Het park aan de voet van de berg is een bekende uitgaansgelegenheid voor families en het is erg druk zo laat op de avond. Overal zien we rondrennende kinderen, gezinnen die picknicken en thee drinken. We worden meermaals door vreemden aangesproken met ‘hello’, ‘how are you?‘. Reza geeft aan dat als de politie iets vraagt, we moeten zeggen dat we hem zijn tegengekomen en hij ons gidst, want buitenlandse toeristen in huis nemen is verboden in Iran. Het gebruik van Warmshowers en Couchsurfing is dus niet toegestaan, maar velen doen het toch. We klimmen naar boven, Eloy overwint weer zijn hoogtevrees en bovenaan is er een prachtig uitzicht over de verlichte stad. Als we boven zijn vertelt Reza nog dat er regelmatig mensen verongelukken op de berg… Oké, nu nog terug naar beneden! Op de terugweg naar beneden volgen er enkele interessante gesprekken over hoe de Iraanse regering de bevolking onderdrukt en de mensen bewust opsluit en afsluit van de rest van de wereld. Maar met de komst van het internet en sociale media zijn de jonge mensen in Iran zich ook meer bewust van wat er buiten Iran gebeurt en de mogelijkheden die ze mislopen in eigen land. Dat er amper een maand later (en op het moment van schrijven van deze blog) forse protesten gaande zijn in het land is eigenlijk dus ook geen grote verassing. Meermaals merken we de frustratie onder de jongere bevolking, er wordt zelfs genoemd dat een revolutie niet meer lang op zich kan laten wachten. Iran heeft een ontzettend jonge bevolkingspopulatie, die klaar is met de onderdrukking. De wereld ziet Iran en Iran ziet de wereld. Rillingen lopen over onze rug en onze gedachten zijn bij de Iraanse vrienden die tot het meest behulpzame en gastvrije volk van de wereld horen.

De volgende dag besluiten we Abbas en zijn familie in Isfahan te bezoeken. We hebben hem eerder ontmoet in Teheran, terwijl we op de bus aan het wachten waren, en hij nodigde ons toen bij hem thuis uit. Dolenthousiast is hij als hij hoort dat we in de buurt zijn en langs kunnen komen. Eerst rijden we een mooie route door Isfahan en komen we langs een aantal bijzondere obstakels. Ook rijden we over de beroemde Khaju brug. Er wordt gezegd dat het één van de meest bijzondere bruggen ter wereld is. Het bovenste gedeelte werd vroeger gebruikt voor voetgangers en paardenkarren. De paviljoenen in het midden waren kunstgalerijen of theehuizen en het laagste niveau werd gebruikt door voetgangers of om te rusten. De brug deed ook dienst als dam, maar de rivier is nu helaas volledig opgedroogd. De laatste jaren is er een ernstige watercrisis en hebben de inwoners van de stad afscheid moeten nemen van hun geliefde rivier door de stad.

Abbas is leraar en verkoopt daarnaast saffraan, waar Iran en vooral Isfahan bekend om staat. Er wordt ons verteld dat alles wat geel is in Iran, saffraan bevat. Het wordt in drankjes en snoepgoed gestopt en door de rijst en suiker gemengd. De jongere broer van Abbas studeert voor het toelatingsexamen van de opleiding Geneeskunde en hij heeft dan ook veel vragen voor Audrey. Er wordt ons op het hart gedrukt dat we op ons gemak kunnen zijn. De hoofddoek kan af, lange mouwen zijn niet nodig, en als Audrey vraagt of ze kan helpen bij het bereiden van het eten wordt er gezegd dat we gasten zijn en dat dus niet de bedoeling is. Fotoalbums worden erbij gehaald en zelfs de film van de trouwerij van één van de broers wordt getoond. We worden meegenomen in de Iraanse tradities en er wordt ook een traan gelaten door de moeder van het gezin bij het zien van de film. “He was a good man”. De vader, in de 50, is nog geen jaar geleden overleden ten gevolge van Covid-19. Een grote foto hangt aan de muur en een rouwadvertentie hangt aan de poort van het huis. Ze geven aan dat ze pas heel laat toegang hadden tot de vaccins. Iran was wereldwijd één van de zwaarst en eerst getroffen landen. De economie stortte ineen, de invoer van vaccins was zeer beperkt en de regering besloot te snel om bedrijven terug op te starten vanwege de al dramatische economische situatie in het land.

We bezoeken even geen bezienswaardigheid, maar we zijn de bezienswaardigheid! De bovenburen komen naar ons kijken, willen een praatje maken en nodigen ons uit bij hen. Even later haalt Abbas ons weer op en gaan we ‘s avonds met de hele familie en aanhang picknicken. We eten zonnebloempitten, chocoladetaart, fruit en andere lekkernijen en praten over de verschillen in onze levenswijzen en culturen. Ze vragen of we nog een dag langer kunnen blijven en Abbas neemt ons mee naar een traditioneel huis in de buurt. Hij verbiedt ons als gast om de entree te betalen, dat doet hij namelijk. En voor vertrek krijgen we saffraan mee, een door Abbas’ broertje beschilderd emaillen bord, en eten voor later op de avond. Dan komen de bovenburen aangerend met de vraag ook bij hen nog even langs te komen, ze hebben namelijk ijskoffie voor ons gemaakt. Als coffeelovers kunnen we daar natuurlijk geen nee tegen zeggen! Als we binnenkomen vliegt er een dwergpapegaai door de kamer. Heel even durft hij op Eloy’s hand te staan. Opnieuw zijn we in gesprek terwijl de zon ondergaat. Als we dan toch een poging wagen om te vertrekken (het is inmiddels al aan het schemeren en we rijden liever niet in het donker), krijgt Audrey nog oorbellen als geschenk mee. Hoewel we de buren net kennen, zijn ze zo gelukkig om ons te zien. We staan perplex.

In het donker racen we door het chaotische verkeer van de stad. We leggen ons er maar bij neer en proberen voorzichtig te rijden. Meermaals worden we door nieuwsgierige mensen tegengehouden en worden raampjes omlaag gedraaid als we bij een stoplicht staan te wachten. Een motorrijder rijdt langs Eloy en roept ‘Hello, how are you?’. We zijn er ondertussen aan gewend dat ze het antwoord vaak niet afwachten en meestal ook niet meer dan deze woorden kunnen zeggen in het Engels. Ze zijn gewoon blij als ze dit al kunnen zeggen, maar daar blijft het dit keer niet bij. De motorrijder geeft al rijdend snel een gigantische ring aan Eloy en rijdt er weer vandoor. Hoe verder we reizen, hoe meer we zien en meemaken, hoe vaker we ons ook realiseren dat we de wereld eigenlijk niet goed begrijpen.

Als we 1,5 kilometer voor het busstation zijn, krijgt Audrey een lekke band. Het is ook nog de achterband. Gelukkig zijn we op tijd vertrokken en lopen we verder naar het busstation. Daar zetten we de fiets op de kop en achterhalen we snel het gaatje, plakken hem en wachten verder op de bus. Het hele tafereel zorgde uiteraard voor veel bekijks en twee mannen helpen ons een handje. Want een band plakken is niet zo vreemd, maar schijnbaar wel als het door toeristen (en dan ook nog een vrouw) wordt gedaan. Rond middernacht vertrekt de bus naar Yazd, want zoals we in de eerdere blog al geschreven hadden, nemen we de bus in Iran om de extreme hitte en de woestijn over te slaan.

We komen op het busstation in Yazd aan rond 5 uur in de ochtend, het is nog pikdonker. In de hal van het busstation wachten we tot de zon opkomt en proberen we nog een oogje dicht te doen. Natuurlijk kunnen we niet ongezien blijven en worden we al snel door een mengelmoes van mensen aangesproken. We zien ook veel Pakistaanse mensen met hun typische klederdracht. Wanneer de opkomende zon de lucht in allerlei kleuren verandert besluiten we de op de fiets te stappen. Zo vroeg in de ochtend is het nog redelijk rustig en koel in de stad. Plots zien we een grote groep scholieren en ouderen op de fiets. We zijn zeer verrast. Later ontdekken we dat Yazd bekend staat als de Stad van de Fietsen vanwege zijn oude geschiedenis van fietsers en het hoogste aantal fietsen per hoofd van de bevolking in Iran. Yazd is anders dan andere grote steden in Iran. Het is omgeven door de heetste woestijnen van de wereld, het klimaat is warm en droog, de huizen en gebouwen zijn hieraan aangepast en daarom staat het nu ook op de UNESCO Werelderfgoedlijst. Veel huizen zijn gebouwd van klei en stro. Een paar weken geleden was er ongekende regen en veranderde de stad in een half uur(!) in een grote modderstroom met als gevolg dat vele historische huizen vernield werden. Weer een zichtbaar effect van de klimaatverandering.

We verblijven en slapen in de woonkamer van Mohammad en zijn gezin. Zijn dochter Anita is 10 jaar oud, maar is al op veel vlakken volwassen. Ze houdt van nagels lakken (en vraagt dan ook of ze die van Audrey mag lakken), spelletjes spelen, tekenen en foto’s maken van haar familie. Astrologie is een van haar favoriete vakken op school. Het is plezierig om haar te leren kennen en ze spreekt ontzettend goed Engels, waardoor we goed met haar kunnen communiceren. Ook haar broertje Sepanta zegt regelmatig ‘You want to play games? Let’s go!‘ en heeft energie voor tien.

Samen bezoeken we een Tower of Silence. Het is een toren gebouwd door de Zoroastrians en ze plaatsten er de lichamen van hun overledenen. Ze geloofden dat aarde, vuur en water heilige elementen zijn en dat je die dus niet mag vervuilen door lichamen te begraven of te verbranden. Om besmetting van de grond te voorkomen legden ze de lichamen op de toren. Wilde dieren en vogels aten het vlees op. Zodra de botten door de zon en de wind waren gebleekt, wat wel een jaar kon duren, werden ze verzameld in een centrale put in het midden van de toren, waar ze geleidelijk uiteenvielen en de resten door meerdere kolen- en zandfilters sijpelden voordat ze uiteindelijk werden uitgespoeld. Toen we het verhaal voor het eerst hoorden, leek het ons een nogal lugubere plek. Maar eigenlijk is het een fascinerend verhaal over de rituelen van de dood, heel anders dan bij ons. De torens zijn niet meer in gebruik, het laatst gekende gebruik dateert uit de jaren ’60.

‘s Avonds trakteren we de familie op een diner in een van hun favoriete restaurants. We zitten op het dakterras en genieten van de gezelligheid en het uitzicht over Yazd. We zijn allemaal uitgeteld en vallen thuis in drie tellen in slaap. De volgende dag gaan we, op aanraden van Mohammad, langs een wel heel bijzondere sportschool. Hier wordt de Iraanse sport ‘Zurkhaneh‘ beoefend. Het zijn ritmische gymnastiekoefeningen onder begeleiding van een trom. De bewegingen hebben een symbolische betekenis en verschillende attributen worden gebruikt: houten knotsen van 10-30 kg, schilden, booggevormde ijzeren gewichten en push-upbankjes. Een traditionele sport die wordt beoefend in een oude waterput. Het dreigde verloren te gaan maar wordt door een select groepje atleten in ere gehouden en de jonge generatie neemt ook weer deel.

Hieronder nog een aantal foto’s van bijzondere plekken in Yazd. Wij vinden het in ieder geval één van de meest bijzondere steden van Iran die een grote indruk op ons achterlaat. De architectuur is anders, de hitte is ondraaglijk tijdens de middag (dus de straten lopen leeg), en je voelt dat de woestijn om de hoek ligt. In de naburige Dasht-le Lut woestijn werd door NASA de hoogste grondtemperatuur op aarde gemeten, 70 °C. Bijna onvoorstelbaar.

We nemen opnieuw de nachtbus naar Shiraz, want de temperaturen blijven boven de 40 °C uitstijgen. Bij aankomst worden de fietsen bijna naar buiten gegooid en de bus rijdt verder. Een groepje van 20 taxichauffeurs staat meteen rond de fietsen. Ze stellen vragen, kijken verwonderd naar de aandrijfriem en alle vlaggen. Dan loopt Saeid naar ons toe. Hij vertelt dat hij sportleraar is en een fervent fietser, ook heeft hij enkele korte reizen per fiets gemaakt. Hij is nieuwsgierig en geeft direct aan dat we kunnen rusten in zijn huis en nodigt ons ook uit om ‘s avonds met zijn fietsclub door de stad te fietsen. We wisselen contactgegevens uit en vertrekken dan naar ons slaapadres. Als we aankomen blijken daar nog andere gasten te zijn: Lenie (Audrey kent haar via Geneeskunde voor het Volk) en Thomas! Hoe toevallig is dat?! We hadden ze in Istanboel al getroffen, kwamen ze later in de Ihlara-vallei in Turkije weer tegen en nu hier.

We vertrekken met onze fiets naar het centrum en gaan met Saeid’s fietsclub toeren. Het is gek om zonder bagage te fietsen, dat zijn we niet gewend. Het stuur voelt (in tegenstelling tot wat je zou verwachten) heel onstabiel zonder al dat gewicht, maar het rijdt als een tierelier! Als we pauze houden komen er steeds meer clubleden bij zitten. Ook andere fietsclubjes komen langs en ze gaan niet huiswaarts zonder een foto met ons… Anderhalf uur en 200 foto’s later is het inmiddels aan het schemeren en gaan we met onze groep naar een plek om een hapje te eten. We steken grote wegen over waarbij de leidster op haar fluitje blaast en het verkeer regelt. Alsof ze zich voor de leeuwen moet gooien. Het blijft een uiterst riskante operatie om in deze chaotische stad te fietsen. Als we bij een leuk restaurant aankomen rond 21.00 uur, bestellen we een lokaal gerecht op aanraden van de ober.

Eenmaal buiten moeten we nog een flink stuk terug fietsen naar ons slaapadres. Volgens de fietsvereniging is het te gevaarlijk om in het donker te fietsen. Een beetje vreemd gezien zijzelf hetzelfde doen, maar ze opperen een aanhanger te halen en ons naar huis te rijden. Als we aangeven dat dit echt niet nodig is, staan twee van hen erop ons te begeleiden gezien ze dezelfde richting op moeten. Daar gaan we mee akkoord en eenmaal thuis bedanken we ze voor de rit. Het fietst ‘s avonds toch prettiger als iemand die bekend is in de buurt en de taal spreekt naast je rijdt.

Thuis besluiten we samen met Lenie en Thomas om de dag erna naar Persepolis te gaan. Een bijzondere plek in Iran en tevens UNESCO Werelderfgoed. Persepolis werd opgericht in 518 v.C. en en was de hoofdstad van het Achaemenidische Rijk. Een gepensioneerde man zal ons met zijn auto brengen. Hij spreekt geen Engels, maar met gebaren komen we een heel eind. Bij aankomst blijkt dat we een rondleiding krijgen van twee van de archeologische conservatoren! Hoe en waarom weten we niet precies, maar ze vinden het leuk en vertellen dat er nog veel op te graven valt. Als we door de ruïnes heen lopen vraagt een man aan Eloy of hij mee wil doen aan een interview voor de Iraanse televisie. Enigszins twijfelend aan de bedoelingen zegt Eloy akkoord te gaan, maar eerst nog wat rond te kijken. Nerveus over de vragen en wat te verwachten vertelt hij het aan de rest van de groep en lachen we met z’n allen over de situatie waarin we nu weer zijn beland.

Met de zon in de ogen kijkt Eloy met één oog in de camera en vertelt over zijn ervaringen in Iran, de fietstocht en de verschillen tussen Nederland en Iran. Ook Lenie en Thomas komen aan bod. Dan biedt de conservator aan ons naar een andere ruïne te brengen. De cameraploeg maakt nog wat shots en we vertrekken weer. De conservator rijdt met ons mee naar Naqsh-e Rustam, een archeologische vindplaats waar vier Achaemenidische vorsten liggen begraven. Kijkend naar de hoogte van de graftombes, geeft de conservator aan dat ze een verrassing heeft. Ze geeft ons een kijkje achter de schermen: we mogen mee de stellages op om in de graftombe te kijken, waar momenteel opgravingen plaatsvinden. Opnieuw overwint Eloy zijn hoogtevrees op de wankelende treden, maar laat niets merken.

De laatste dag gaan we langs bij Saeid, onze vriend van de fietsclub. Hij wil ons graag rondleiden door het centrum en uiteraard moeten we ook blijven slapen. In het centrum ontmoeten we zijn zus die veel over de geschiedenis van de stad weet en Engels lerares is. Wanneer we de citadel inlopen worden we aangesproken door een jongeman die Engels spreekt en net een rondleiding wil starten voor zijn familieleden. Hij wil al te graag dat we bij hen aansluiten en nodigt ons wederom uit bij hem thuis.

De dag erop stelt Saeid’s neefje, Omid, voor ons naar de overige hoogtepunten brengen. We bezoeken de beroemde Nasir al Molkmoskee, waar het licht door de gekleurde raampjes in alle kleuren wordt getoverd. De Vakilbazaar met de Vakilmoskee en Shah Cheragh mausoleum. Deze laatste plek is het belangrijkste pelgrimsoord van de stad. En de binnenkant is volledig bedekt met duizenden kleine spiegeltjes. Audrey dient een Chador (soort ruime pyjama waar alleen het gezicht onbedekt is) te dragen over de hoofddoek.

We gaan samen naar de botanische Eramtuin (ook deze is UNESCO Werelderfgoed) waar hij graag tot rust komt. We begrijpen het wel als we eenmaal arriveren, het is er prachtig. Hij laat ons proeven aan een lokaal dessert, faloodeh. Een ijs bestaande uit een soort dunne vermicellinoedels gemaakt van zetmeel in een halfbevroren siroop met suiker, rozenwater en in ons geval limoensap. Het ziet er wat vreemd uit en is alsof je bevroren hagelslag eet. Maar het smaakt heerlijk, zeker in de hitte van Iran. Vervolgens gaan we naar een koffiebar en vertelt Omid dat hij allerlei baantjes uitvoert om geld te sparen. Hij wil namelijk de dienstplicht koste wat kost vermijden, maar dat heeft een zeer hoge prijs. Het liefst is hij sportleraar zoals zijn oom, maar nu is hij online makelaar en knipt als kapper ook familie en vrienden. Hij kijkt naar Eloy zijn verwilderde baard, maar zegt niets. Dan geeft Eloy lachend aan dat hij wel een knipbeurt kan gebruiken en die avond wordt Eloy onder handen genomen. De hele familie zit erbij en glundert. We eten een heerlijk avondmaal en nu wordt Audrey geïnterviewd in video’s over allerlei thema’s in het Engels. De zus van Saeid, die Engels lerares is, wil ze graag gebruiken als lesmateriaal. Als we ze later bedanken en naar het busstation fietsen, wil Omid graag mee fietsen. Hij is blij ons te hebben getroffen en het heeft hem geïnspireerd om te blijven dromen om te reizen.

“I think it’s very good that you travel around the world and experience something new every day. It’s really interesting for me and my plan for the future is to go and see different countries, different people and different cultures on the planet. It’s beautiful and I would like to see all of them. It’s great that I met you and this means for me that I must travel to different countries. This is like a sign for me. I was very happy to meet you. I wanted to say these words to you and now I said them so that I don’t forget”.

Omid

We vertrekken een vierde en laatste keer met de nachtbus, naar Bandar Abbas. Zodra we de bus uitstappen voelen we de hoge luchtvochtigheid in ons gezicht slaan. Het is bizar en in een paar minuten zijn we kletsnat van het zweet. Het eerste hotel dat we kunnen vinden gaan we naar binnen. Er is gelukkig airconditioning en na een flinke powernap gaan we het centrum in. Geld wisselen kan pas morgen, dan maar brood halen. Hoe primitief sommige winkeltjes ook zijn, bij de bakker kun je enkel met Iraanse pinpas betalen. Als Eloy vreemd opkijkt, duwt de bakker 2 grote broden in zijn handen en richt zijn gezicht naar de hemel als gebaar, ‘Insjallah’ (bij Gods wil).

In Bandar Abbas is het eigenlijk te warm om de stad te verkennen, we begeven ons pas tegen de avond naar buiten en bivakkeren de rest van de dag onder de airco. De stad ligt aan de Perzische Golf, het warmste water ter wereld met een gemiddelde van rond de 30 graden. We schrikken van de temperatuur als we onze voeten in het water steken. We zien kamelen op het strand rondlopen en mensen komen pas in de avond naar buiten.

We besluiten op onze laatste dag in Iran een uitstapje naar het eiland Hormuz te maken. Per veerboot, die op een blik opgesloten sardientjes lijkt, meren we aan. Hier worden we aangesproken door tuktuk-chauffeurs die ons allemaal proberen te lokken om een rondrit met hen te maken. Na wat onderhandelingen stappen we achterin de laadbak met 2 wankele bankjes, speakers aan en de motor wordt gestart. De natuur op het eiland is betoverend. Van rode en zilverkleurige stranden tot helder blauw water, regenboogkleurige grotten en felgele zoutvlaktes. De rotsen zijn door weer en wind uitgeslepen. Dit kleine eiland in de Perzische Golf is zo divers in zijn natuur, dat het bijna niet te geloven is. De rode kleur van het zand wordt veroorzaakt doordat de bodem rijk is aan ijzeroxide. Het rode ijzeroxide wordt gebruikt voor het kleuren van voedsel, het maken van cosmetica, stoffen en keramiek.

Dit was onze laatste dag in Iran. Onze reis door Iran was een uitdaging, vooral met de fietsen, maar we zijn erg dankbaar dat we dit land met eigen ogen hebben gezien. We hebben een enorme gastvrijheid ervaren en dagelijks zoveel bijzondere en hartelijke mensen ontmoet. Vaak ook jonge mensen, die een hele toekomst voor zich hebben, maar sterk beperkt worden in hun mogelijkheden. Vooral voor vrouwen in Iran is de situatie schrijnend. De genderkloof is één van de grootste ter wereld: in 2022 bevindt Iran zich op plek 143 van de 146 landen. Vrouwen hebben bijna geen rechten, en die gaan er zelfs jaar na jaar op achteruit, maar ze zijn wel opvallend actief in allerlei sectoren. Een aantal beperkingen:

• Vrouwen mogen niet op reis gaan of het land verlaten zonder toestemming van hun man
• Vrouwen mogen niet fietsen (maar het wordt toch gedaan)
• Vrouwen mogen niet naar sportwedstrijden van mannen kijken
• Als een vrouw wil scheiden is het maar de vraag of dit wordt toegestaan en de kinderen worden meestal toegewezen aan de vader
• Vrouwen mogen niet dansen of zingen in het openbaar
• Vrouwen moeten zich aan strikte kledingvoorschriften houden

Wat we ook hoorden (toen er nog geen protesten waren): vertel en deel ons verhaal. Nu, ten tijde van de protesten, krijgen we berichtjes van de mensen die we ontmoet hebben: “The situation in Iran is not good, unfortunately, there is too much violence against the people, too much shooting in the streets” en “Be our voice, please!”.

De protesten zijn nog steeds gaande, ook al is de media-aandacht het Westen nu alweer een stuk minder. Er worden dagelijks nog steeds onschuldige mensen gedood en gevangen genomen. Mocht je een petitie van Amnesty International willen ondertekenen, dan kan dat hier: https://www.amnesty.org/en/petition/end-the-protest-bloodshed-in-iran/.

Dankjewel! 
Mamnoon!
ممنون